İrade Terbiyesi / Ethem Bakar / Kitap Tahlili

İradeyi; muhakeme edilerek seçilen bir düşünceye, fiile dönüşebilecek derecede kuvvet veren ruhsal hassa olarak ifade eden yazarımız Ethem Bakar,  birçok Avrupalı yazarın derlemelerini bir araya getirerek ve söz konusu yazılar üzerinden kendi fikrini beyan ederek okurlarına irade terbiyesini en tatmin edici hâliyle sunar.

 
Yazın dili ve terminolojisi biraz ağır olmakla beraber okurda bıraktığı yoğun bilgi ve tefekkür ihtiyacı ile şimdiye ve ileriye dönük faydalar sağlar. Kitabın birinci kısmında iradenin ne'liği ve psikolojisi ele alınırken ikinci kısmında daha somut konulara yönelir ve duygu, fikir ve fiil üzerine düşündüren temaları içerir. 

Kişisel deneyimimi aktaracak olursam karar ve prensip konularını işlediği bölümden fazlasıyla etkilendim. Ani kararlar verdiren ve son sayfasına gelince etkisini yitiren kişisel gelişim kitaplarının aksine uzun vadede plan ve program hazırlama ihtiyacı uyandıran, prensip edinmenin önemini vurgulayan eşsiz bir eser. Bilgiyi detaylı anlatımla zenginleştirerek açık zihinlere perspektif kazandırıyor. 

Hülasa Cemil Meriç'in "kaderimi tayin eden bir başka eser" diyerek övgüyle bahsetmesini anlayabiliyorum. 

Toplum olarak az okuduğumuz, az çalıştığımız bahanesini ileri sürerek kabulleniş psikolojisine bürünen, kitabı okumaya irade gösteremeyenlere değil de ilerlemek, bir adım öne atılmak, atıllığı, tembelliği, uyuşukluğu bir kenara bırakmak isteyenlerin ve başlangıca ihtiyaç duyanların yararlanması gerekir diye düşünüyorum. 

Kitaptan sihirli değnek etkisi bekliyorsanız yanılabilirsiniz. Daha ziyade kitabı, kişiye gösterdiği işaretler ve yönelttiği fikirler dolayısıyla değerli bir eser olarak görüyorum. Hâlihazırda fikri önce duygu ile taçlandırıp ardından fiile dökmek de bizim eserimiz olacaktır. 

Kitapta yer yer öğrenciler, öğretmenler, toplum dayatmaları eleştirilirken filozofların sayısız kişiyi etkilediği yanlış sözlerinden, iradenin yok sayıldığı ve insanı otomat olarak gören ideolojilerden dem vurur. Benliğimiz üzerine iktidar sağlamadığımız sürece ister saltanat, ihtişam ve asalet sahibi olalım ister fakir, işsiz, hizmetçi olalım esir durumunda olduğumuzu, özgürlüğün ruh bağımsızlığı ve sağlam hasletlerimizle sıkı sıkıya ilişkili olduğunu ayrıntısıyla açıklar. Boş vakit yanılgısının bize hayatı ıskalattığını, birçok filozofun bir iki saate sığdırdıkları çalışma ile müthiş eserler kaleme aldıklarını örnekleriyle anlatır. Bu yolda irademizi güçlendirmek için bizlerin neler yapabileceğini çözümler sunarak aktarır. Dış telkinler, akıl zayıflığı, tefekkür eksikliği, temayüllere aldanış ve fikirsel tembelliklerin yol açtığı çıkmazlara değinir. Rehber eser niteliğindeki bu kitabı okuyacak herkese verimli ve bol tefekkürle okumalar dilerim.

 

İnsanı Büyük veya Küçük Yapan Kendi İradesidir.

İnsanlar Arasındaki Fark, Bilgi ve Kabiliyetten Ziyade İRADE Farkıdır.

Sır Saklamak Bir İrade İmtihanıdır. Bu İmtihanı Kazanamayan, Hayatta Hiçbir İmtihanı Kazanamaz.

 

KİTAP TANITIMI

Kitabın Adı:   İrade Terbiyesi
Yazar:           Ethem Bakar
Türü:            Deneme
Yayınevi:      Ketebe Yayınevi
Önsöz:         Fikrî çalışmalarımızı faydalı bir sonuca eriştirecek şekilde çalışmak, daima aynı mevzuyu düşünerek çalışmak… İşte bütün medenî ilerlemelerin, bütün dâhice buluşların temeli budur. Çalışmayı bu mertebeye ulaştırmak için ise nefsi hiç ara vermeksizin zorlamak, aynı maksadı takip için dikkatimize hükmedebilecek kudrette bulunmak, çaba ve gayretimizi aynı yoğunluk ve istikamette sürdürmek gerekir. Şüphesiz ki bu da her şeyden evvel sağlam bir iradeye sahip olmaya bağlıdır. “Kaderimi tayin eden bir başka kitap da İbrahim Ethem’in Terbiye-i İrade başlıklı eseridir. Disiplin içinde çalışmayı bu kitaptan öğrendim.” Cemil Meriç Bu sözler, İrade Terbiyesi kitabının Türk yayıncılığı tarafından uzunca bir aradan sonra “yeniden keşfine” imkân vermiş ve Jules Payot’nun eseri “Cemil Meriç’in tavsiyesi” mottosuyla tekrar tekrar basılmıştır. Oysa Meriç’in tavsiyesi gayet açıktır; o, Payot’nun değil Dr. Ethem Bakar’ın İrade Terbiyesi’ni önermiştir. Elinizdeki kitap hem bu vahim hatayı düzeltmekte hem de kitabın müellifinin hüviyetini ilk kez gün yüzüne çıkarmaktadır. İrade Terbiyesi’nde Dr. Ethem, iradenin temel kavramlarından derin tefekkürün gücüne, duyguların etkisinden sağlam alışkanlıkların kazanılmasına kadar geniş bir yelpazede iradenin nasıl terbiye edileceği meselesini ele alıyor. Yazar, okuyucuyu iradesinin farkına varmaya ve hayatını daha bilinçli bir şekilde yönlendirmeye davet ediyor. Çünkü ancak kendini bilip nefsini terbiye eden insan, hedeflerine ulaşma yolundaki engelleri aşabilir. Hedefine varmak isteyen okurlar için eşsiz bir rehber eser...

 

 Şüheda EKİN

*******************************************************